YURT DIŞINDAN ALINMIŞ OLAN BOŞANMA KARARLARININ TÜRKİYE’DE İDARÎ YOLDAN TANINMASI

Yurt dışından alınan bir mahkeme kararı Türkiye’de doğrudan geçerlilik kazanmamaktadır. Yurt dışında alınan boşanma kararının Türkiye’de geçerli olması için, bu boşanma kararının Türkiye’de nüfusa işletilmesi gerekmektedir. Önceden kararın, Türkiye Cumhuriyeti Devleti Mahkemeleri nezdinde tanınıp, icra edilebilir (uygulanabilir) olması için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmekteydi. Nüfus Hizmetleri Kanunu’na eklenen 27/A madde uyarınca, yurt dışında alınmış olan boşanma kararlarının tanıma davası açılmaksızın Türkiye’de geçerli hale getirilmesine imkân tanınmıştır. “Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen boşanma kararlarının nüfus kütüğüne tescili” başlıklı Nüfus Hizmetleri Kanunu’na eklenen 27/A maddesi ile, “Yabancı Ülke Adlî veya İdarî Makamlarınca Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tescili Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile birlikte değerlendirildiğinde, idarî tanımanın gerçekleşebilmesi için gerekli olan şartlar şunlardır:

• Kararın boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olması (NHK m. 27/A, Yön. m. 2),
• Kararın yabancı ülkenin yetkili adlî veya idarî makamlarınca verilmiş olması (NHK m. 27/A, Yön. m. 2),
• Kararın verildiği ülke hukukuna göre kesinleşmiş olması (NHK m.27/A, Yön. m. 4/1-g),
• Eşlerin veya yetkili temsilcilerinin birlikte talepte bulunması ya da talepler arasında doksan günden daha uzun süre olmaması (Yön. m. 6/1-a),
• Kararın kamu düzenine aykırı olmaması (NHK m. 27/A, Yön. m. 4/1- g),
• Tanınması talep edilen kararla ilgili Türk mahkemelerinde görülmekte olan veya reddedilmiş bir dava bulunmaması (Yön. m.7/2)

BAŞVURU

Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen boşanma kararlarının nüfus kütüğüne tescili için, yurtdışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilciliklere, yurt içinde ise taraflardan birinin yerleşim yeri il müdürlüğüne başvurulması gerekir (Yön. m. 5/1). Yönetmeliğin 5/1. maddesine göre, “Türkiye’de yerleşim yeri yoksa, Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya, Kahramanmaraş, Samsun, Siirt, Sivas, Trabzon, Şanlıurfa ve Van il müdürlüklerinden birine” başvuru yapılabilecektir.

Nüfus Kütüğüne tescil başvurusu için gerekli belgeler (Yön. m. 7);

1. Yabancı Mahkeme boşanma kararı aslı, kararın kesinleşme şerhi, Apostille şerhi ile bunların tamamının yurtdışında Konsolosluk tasdikli yeminli tercümesi veya Türkiye’de Noter tasdikli yeminli tercümesi
2. Kimlik veya pasaport fotokopileri, taraflardan biri yabancı ise kimlik veya pasaportların noter tasdikli Türkçe tercümeleri
3. Vekil aracılığı ile yapılacak müracaatlarda noter tarafından düzenlenen fotoğraflı özel vekaletnamenin aslı veya onaylanmış aslına uygun örneği

NOT:

Yukarıda açıklanan usul; Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 27/A maddesi gereği, yabancı bir mahkemenin veya idari makamın verdiği boşanma, evliliğin iptali, evliliğin butlanı ve evliliğin mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin kararlar için geçerli olmakta olup yabancı mahkeme veya idari makamların, nafaka ve velayet gibi hususları içeren kararları için yine Türk Mahkemeleri’ne başvuru yapılması gerekmektedir. Ayrıca yurt dışından alınmış olan boşanma kararlarının Türkiye’de idarî yoldan tanınması zorunlu bir yol olmayıp tanıma ve tenfiz davası yoluna da gidilebilmektedir. Türk Mahkemeleri’ne başvuru için açılması gereken tanıma ve tenfiz davası hakkında detaylı bilgi için ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.