Suç teşkil eden bir haksızlığın varlığından söz edilebilmesi ve dolayısıyla bir kişi hakkında işlemiş olduğu bu haksızlıktan dolayı ceza yaptırımı uygulanabilmesi için gerekli şartların oluşup oluşmadığını inceleyen kamu hukukunun bir alt dalıdır.
Ceza hukukunda suçun unsurları, ceza sorumluluğunun diğer şartlarına ve yaptırımlarına ilişkin kurallar ceza hukukunun genel konularını oluşturur. Toplumsal yaşam içerisinde, insanın ve toplumun varlığını sürdürebilmesi için ancak belli kurallara uyumla sağlanabilir. Toplumsal yaşam insana bir takım yükümlülükler getirir ve bu yükümlülükler emir ya da yasak şeklinde toplumsal düzeni sağlamaya yönelik kurallardan oluşur. Türk Ceza Kanunun 1. Maddesi “Ceza Kanununun amacı; kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacın gerçekleştirilmesi için, ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.” Şeklindedir. Görüldüğü üzere ceza kanununun temel amacının kamu düzenini, güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını, çevreyi, toplum barışını korumak olarak tanımlanmıştır.
Zorunlu Müdafilik
Ceza soruşturma ve kovuşturmalarında vekil tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bazı hallerde şüpheli, sanık, mağdur ya da suçtan zarar görene barodan avukat görevlendirilmesi istenebilir. Ceza Muhakemeleri Kanunu madde 150’de bu durum düzenlenmiştir.
CMK Madde 150;

• Şüpheli veya sanıktan kendisine bir müdafi seçmesi istenir. Şüpheli veya sanık, müdafi seçebilecek durumda olmadığını beyan ederse, istemi halinde bir müdafi görevlendirilir.
• Müdafii bulunmayan şüpheli veya sanık; çocuk, kendisini savunamayacak derecede malul veya sağır ve dilsiz ise, istemi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir.
• Alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada ikinci fıkra hükmü uygulanır.
• Zorunlu müdafilikle ilgili diğer hususlar, Türkiye Barolar Birliğinin görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Ceza avukatları Ceza hukuku alanında soruşturma aşamasında şüpheli müdafi ya da müşteki /mağdur vekili olarak, kovuşturma aşamasında sanık müdafii ya da mağdur/katılan vekili olarak hizmet verirler. Avukatlar müvekkillerimize atılı suç ile ilgili bilgi verme, ifadeye katılma, teşhis işleminde, keşifte hazır bulunma, bilirkişi raporlarını inceleme ve beyanda bulunma, delillerin tespiti, savunma yapma, lehe delillerin toplanmasını sağlama, tutukluğa ve diğer aleyhe işlemlere karşı itiraz, hükme karşı kanun yollarına başvurma gibi avukata tanınan bütün imkanları kullanılmasını sağlamak için çalışmalıdır. Ceza hukuku alanında uzman ve deneyimli bir kadro ile çalışmak, sonunda özgürlüklerin kısıtlanmasına kadar gidecek ağır yaptırımları olan ceza yargılamalarında hem sanık/şüpheli, hem de suçtan zarar göre/mağdur/katılan için çok önemlidir.